Individuele MuziekTherapie Interventie (IMTI) ter verbetering van kwaliteit van leven bij dementie
Gepubliceerd op: 17-09-2024
Laatst bijgewerkt op: 02-12-2024
Deze interventie richt zich op personen met dementie die probleemgedrag vertonen. Het doel is de kwaliteit van leven in een verpleeghuis te verbeteren. Ook richt de interventie zich op het verbeteren van emotieregulatie, arousalregulatie, sociale cognitie, cognitieve processen en lichaamswaarneming of lichaamsbewustzijn.
Over deze interventie
Deze interventie is door de erkenningscommissie beoordeeld als: Eerste aanwijzingen voor effectiviteit
Erkenning is mogelijk op de volgende niveaus:
- Goed onderbouwd
- Effectief volgens eerste aanwijzingen
- Effectief volgens goede aanwijzingen
- Effectief volgens sterke aanwijzingen.
Datum van erkenning
11-06-2024
Erkend door
Erkenningscommissie Langdurende ouderenzorg (Vilans)
De commissie is positief over IMTI, een goed uitgewerkte muziektherapeutische interventie voor mensen met dementie met probleemgedrag. Er ligt een mooie theoretische basis en er zijn veel materialen beschikbaar om implementatie en uitvoering te bevorderen. Een multicenter effectstudie (RCT) toont een significante verbetering van de interventie op de Qualidem kwaliteit van leven schaal ‘rusteloos gedrag’. Ook laat een gedegen procesevaluatie naar ervaringen van verschillende gebruikers positieve resultaten zien.
Het verbeteren van de kwaliteit van leven van personen met dementie door het stabiliseren of verminderen van probleemgedrag. Denk daarbij aan apathisch gedrag, depressief gedrag, angstig gedrag, geagiteerd of psychotisch gedrag.
De IMTI is er voor mensen met dementie met probleemgedrag die in een verpleeghuis wonen. Het probleemgedrag is vastgesteld door een specialist ouderengeneeskunde, psycholoog of GZ-psycholoog. Een indicatie voor de IMTI wordt in afstemming met het multidisciplinaire team en de mantelzorger afgegeven.
De muziektherapeut plant IMTI-sessies in en voert een nadere probleemanalyse en doelbepaling uit. Tijdens en na de uitvoering draagt de muziektherapeut benaderingsadviezen over aan de eerst verantwoordelijke verzorgende, verzorgenden en naasten. De IMTI wordt structureel aangeboden tot het persoonsgerichte behandeldoel is bereikt en wordt regelmatig geëvalueerd in het multidisciplinaire overleg
Voor de IMTI is het nodig dat de muziektherapeut beschikt over een muziekinstrumentarium en een ruimte waar de persoon met dementie zich veilig voelt. Denk daarbij aan de eigen kamer of therapieruimte. Daarnaast zijn een implementatiewijzer, kennisclips, handleiding en professionele trainingen voor muziektherapeuten en verzorgenden beschikbaar.
IMTI richt zich op dingen die iemand met dementie nog wel kan, zoals muziek maken en luisteren. Door iemand in diens kracht te zetten worden onder andere lichaamsbewustzijn, emotieregulatie en arousalregulatie verbeterd. De IMTI speelt onder andere in op de cognitieve, emotionele en gedragsmatige gevolgen van de cerebrale pathologie van dementie. Hiervoor maakt de IMTI gebruik van de volgende technieken: improvisatie, reminiscentie, validatie, variatie inzet muzikale middelen, zingen, bewegen, luisteren naar persoonlijke voorkeursmuziek en actieve muziektherapie. Eveneens speelt de IMTI in op sociale en fysieke omgevingsfactoren die grote invloed hebben op het gedrag van de persoon met dementie.
Er is een multicenter RCT uitgevoerd onder 158 personen. De resultaten lieten een belangrijke verbetering zien van de IMTI-groep ten opzichte van de controlegroep. Dit werd zichtbaar op de kwaliteit van leven schaal ‘rusteloos gedrag’ bij de meting na de behandeling. Dit effect hield aan tot 3 weken na de interventie. Daarnaast concludeert een procesevaluatie dat betrokken muziektherapeuten, verzorgenden en naasten positieve effecten ervaren van de IMTI bij de persoon met dementie op gedrag, lichaam, stemming, contact, interactie, communicatie, cognitie en aandacht. Tevens ervaren naasten door de IMTI minder zorgen. Ook personen met dementie zelf beoordeelden hun eigen welbevinden direct na een IMTI-sessie hoger dan direct voor aanvang van een IMTI sessie.
Lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën (KenVaK)
E-mail: anna-eva.prick@zuyd.nl
Download hier de volledige interventiebeschrijving