OOG-methodiek

De OOG-methodiek ondersteunt professionals die werken met thuiswonende mensen met dementie en een migratieachtergrond. Met vijf aandachtspunten voor cultuursensitief omgaan met onbegrepen gedrag helpt de interventie beter samenwerken met mantelzorgers en crisissituaties voorkomen.

Doel

Het doel van de OOG-methodiek is dat professionals zich zekerder voelen bij het begeleiden van cliënten met dementie en een migratieachtergrond en hun mantelzorgers bij het omgaan met onbegrepen gedrag. 

Doelgroep

De OOG-methodiek helpt professionals die werken met mensen met dementie buiten zorginstellingen. Onder andere casemanagers, wijkverpleegkundigen, verpleegkundigen  en sociaal werkers. De methodiek richt zich op het cultuursensitief omgaan met onbegrepen gedrag. Het biedt richtlijnen voor het begeleiden van mensen met dementie en een migratieachtergrond en hun mantelzorgers. De doelgroep bestaat uit thuiswonende mensen met dementie en een migratieachtergrond en hun mantelzorgers. 

Aanpak

De interventie bestaat uit vijf aandachtspunten voor cultuursensitief omgaan met onbegrepen gedrag: 

• Een cultuursensitieve basishouding, 
• Elkaar ontmoeten, 
• Samenwerken met de mantelzorger, 
• Bespreken van onbegrepen gedrag, 
• Omgaan met crisissituaties. 

Deze aandachtspunten zijn uitgewerkt in een handleiding en worden overgebracht via een training. 

Materiaal

De materialen bestaan uit een handleiding en een zelfscan voor de vijf aandachtspunten voor de professional. Daarnaast is er een trainingshandleiding met een uitgebreide beschrijving voor de organisatie en inhoud van de training, inclusief mogelijke werkvormen. Een artikel in TVZ over de OOG-methodiek met een kennistoets bereidt professionals voor op de training. Voor organisaties is er een factsheet beschikbaar over de evaluatie van de training en een implementatiehandleiding. 

Onderbouwing

Niet passende zorg en ondersteuning bij onbegrepen gedrag kan leiden tot overbelasting van mantelzorgers. Dit kan weer leiden tot crisissituaties en versnelde opname in een verpleeghuis bij cliënten met een migratieachtergrond. Niet passende zorg en ondersteuning ontstaat doordat professionals zich niet voldoende toegerust voelen om mensen met een migratieachtergrond goed te ondersteunen. De OOG-methodiek richt zich op het wegnemen van handelingsverlegenheid bij professionals in het omgaan met onbegrepen gedrag bij cliënten met een migratieachtergrond en dementie en hun mantelzorgers. De methodiek pakt drie factoren aan: het ontbreken van culturele competenties bij professionals, gebrekkige samenwerking met mantelzorgers met een migratieachtergrond, en ontbrekende vaardigheden in het bespreken van onbegrepen gedrag, inclusief situaties met conflicterende verwachtingen. Dit gebeurt door reflectie en oefening met herkenbare praktijksituaties rond cliënten met een migratieachtergrond. 

Onderzoek

In verschillende fasen van het project (ontwikkeling en pilot) hebben in totaal 30 professionals de methodiek toegepast bij naar schatting 72 cliënten en mantelzorgers. Hoewel deelnemers de methodiek niet altijd bewust toepassen bij elke cliënt, geven alle deelnemers voorbeelden waaruit blijkt dat ze anders zijn gaan denken of handelen na reflectie op basis van de methodiek. Door de methodiek ervaren deelnemers minder handelingsverlegenheid in het contact met cliënten met een migratieachtergrond. Ze weten beter welke vragen ze kunnen stellen om het contact te verbeteren. De methodiek is aangepast op basis van aanbevelingen uit het onderzoek: meer oefenen tijdens de trainingsbijeenkomsten, explicieter reflecteren op het geleerde tijdens de training, een extra reflectiebijeenkomst na de training, en een helder implementatieplan toevoegen aan de training. 

Contactgegevens

Leontine Groen – van de Ven

Hogeschool Windesheim – Lectoraat Goed Leven met Dementie

Email: LM.Groen-vande.Ven@windesheim.nl

Meer informatie

OOG-methodiek in de HBO-kennisbank